در گوشه و کنار شهرهای مختلف ایران، املاکی با عنوان «املاک اوقافی» وجود دارند که ممکن است شما هم در هنگام خرید یا اجاره با آنها مواجه شوید. این نوع املاک ممکن است در ابتدا گیج‌کننده به نظر برسند، به خصوص وقتی که شما با اصطلاحات متفاوتی مثل «سند اوقافی» روبه‌رو می‌شوید. در این مقاله، با گروه املاک نگین همراه باشید تا ابهامات شما درباره این نوع املاک برطرف شود و نکات مهم در خرید املاک اوقافی را بررسی کنیم.
سند اوقافی چیست؟
املاک اوقافی به اراضی گفته می‌شود که توسط شخص یا نهاد خاصی وقف شده‌اند. وقف، یک سنت پسندیده است که در آن مال و یا زمین برای اهداف خاصی نظیر امور خیریه، مذهبی یا اجتماعی وقف می‌شود. در مورد املاک اوقافی، زمین توسط شخصی وقف شده و اداره اوقاف به صورت اجاره به افراد مختلف واگذار می‌کند. مهم است بدانید که این اجاره‌ها معمولاً به صورت اقساط سالانه بوده و در بلندمدت (۹۹ ساله) به افراد اجاره داده می‌شود.
این املاک دارای سند اوقافی هستند که ممکن است از نظر قانونی و شرایط مختلف با سند ملکی تفاوت‌هایی داشته باشد. با این حال، این سند به این معنا نیست که فرد خریدار نمی‌تواند از ملک استفاده کند یا آن را بفروشد. در حقیقت، شما میتوانید با داشتن سند اوقافی به خرید، فروش و حتی ساخت‌وساز روی آن زمین اقدام کنید.
املاک اوقافی دارای سند هستند و هیچ مشکلی هم برای فروش و خرید خانه ، رهن و اجاره آپارتمان و حتی ساخت‌وساز در زمین آنها وجود ندارد. این املاک دارای سند اوقافی هستند که البته تفاوت‌هایی با سند ملکی دارد. املاک اوقافی در شهرهای مختلف ایران وجود دارد و متأسفانه به دلیل قیمت کمتر و تفکر اشتباهی که در جامعه رواج پیدا کرده دید خوبی نسبت به آنها وجود ندارد.
یکی از مزایای این سند می‌تواند برای افرادی باشد که بودجۀ کمی دارند؛ چرا که نه تنها می‌توانند صاحب ملک شوند، بلکه اگر ملک اوقافی را به صورت زمین خریداری کنند امکان دریافت وام و ساخت‌وساز روی آن وجود دارد.
تفاوت سند اوقافی با سند ملکی
یکی از سوالات رایج در خصوص املاک اوقافی این است که چه تفاوتی میان سند اوقافی و سند ملکی وجود دارد؟ در ادامه به بررسی این تفاوت‌ها می‌پردازیم:
۱. اختیار مالکیت
در املاک اوقافی، مالکیت کامل به خریدار تعلق ندارد. به این معنا که علاوه بر پرداخت اقساط سالیانه به اداره اوقاف، برای هرگونه تغییرات یا نقل و انتقال ملک، باید مجوز اداره اوقاف دریافت شود. در واقع، مالک صرفاً مالک اعیان (ساختمان یا ساختار موجود) است و زمین یا عرصه ملک، در مالکیت اداره اوقاف قرار دارد.
در حالی که در سند ملکی، مالکیت کامل از زمین و ساختمان به فرد انتقال می‌یابد. شما بدون نیاز به اجازه از هیچ سازمان خاصی میتوانید ملک خود را بفروشید، اجاره دهید یا تغییراتی در آن ایجاد کنید.
۲. هزینه و قیمت
به دلیل نوع مالکیت و شرایط مختلف، معمولاً قیمت املاک اوقافی از املاک دارای سند ملکی کمتر است. برای مثال، شما میتوانید یک زمین با سند اوقافی را با قیمتی پایین‌تر از یک زمین مشابه با سند ملکی خریداری کنید. این امر برای افرادی که بودجه کمتری دارند، ممکن است یک گزینه جذاب باشد.
۳. مراحل انتقال و تغییرات
در سند اوقافی، انتقال ملک یا هر گونه تغییر در آن (مانند ساخت‌وساز) نیازمند طی کردن مراحلی است که شامل گرفتن مجوز از اداره اوقاف می‌شود. این روند می‌تواند زمان‌بر و پیچیده باشد.
اما در سند ملکی، شما میتوانید به راحتی از طریق دفاتر اسناد رسمی انتقال مالکیت انجام دهید و در صورت نیاز، بدون محدودیت خاصی تغییراتی در ملک ایجاد کنید.
۴. ارزش‌گذاری
از نظر قانونی و ارزشی، سند ملکی از اعتبار بالاتری برخوردار است. این امر به این معنی است که املاک با سند ملکی معمولاً قیمت بیشتری دارند. در حالی که املاک اوقافی در مقایسه با املاک مشابه خود تا ۲۰ درصد قیمت کمتری دارند.
نکات مهم برای خریداران املاک اوقافی
اگر شما هم قصد خرید ملکی با سند اوقافی را دارید، لازم است قبل از اقدام به خرید اطلاعات کاملی داشته باشید. در اینجا به چند نکته مهم اشاره می‌کنیم:
استعلام از اداره اوقاف: پیش از خرید ملک اوقافی، حتماً باید از اداره اوقاف استعلام بگیرید تا مطمئن شوید که ملک به درستی وقف شده و وضعیت حقوقی آن شفاف است.
مراحل نقل و انتقال: همانطور که ذکر شد، نقل و انتقال ملک اوقافی نیازمند مجوز از اداره اوقاف است. بنابراین، باید از این نظر هم دقت کنید.
بودجه و برنامه‌ریزی مالی: اگر قصد ساخت‌وساز دارید، باید بدانید که روی زمین‌های اوقافی نیز امکان دریافت وام برای ساخت‌وساز وجود دارد. بنابراین، اگر بودجه کمی دارید و قصد ساخت‌وساز دارید، املاک اوقافی ممکن است یک گزینه خوب باشد.
قیمت پایین‌تر: اگر قصد خرید ملکی با قیمت مناسب‌تر دارید و نمی‌خواهید درگیر فرآیندهای پیچیده‌ای شوید، املاک اوقافی می‌توانند گزینه مناسبی باشند.
جمع‌بندی
املاک اوقافی با سند اوقافی دارای ویژگی‌های خاص خود هستند و اگرچه قیمت پایین‌تری دارند، اما شرایط خاصی در خرید و فروش آنها وجود دارد که باید به آنها توجه کنید. اگر قصد خرید ملک اوقافی را دارید، مهم است که از تفاوت‌ها و شرایط آن آگاه باشید تا در آینده دچار مشکل نشوید.
قبل از هرگونه تصمیم‌گیری، بهتر است از نهادهای مربوطه استعلام‌های لازم را بگیرید و با دقت شرایط را بررسی کنید. با این کار میتوانید بهترین تصمیم را برای سرمایه‌گذاری در املاک اوقافی بگیرید. همچنین برای اطلاعات بیشتر میتوانید به دفتر ما در یوسف آباد تهران مراجعه بفرمایید تا از مشاوران با تجربه و حرفه ای ما بهره مند شوید یا با شماره دفتر گروه املاک نگین 92001900-021 تماس بگیرید مجموعه ما آماده خدمت رسانی به شما دوستان میباشد.
سوالات متداول
۱. سند اوقافی چیست؟
سند اوقافی سندی است که برای زمین‌ها یا املاک وقف‌شده توسط سازمان اوقاف صادر می‌شود. این املاک معمولاً برای استفاده‌های خاصی مانند ساخت مسجد، مدرسه یا خیریه وقف می‌شوند و مالکیت آنها به نفع عموم مردم است.
۲. چه تفاوتی بین سند اوقافی و سند ملکی وجود دارد؟
- سند اوقافی: مالکیت زمین یا ملک به طور دائم به نفع یک سازمان یا جامعه وقف شده و امکان فروش یا انتقال آن وجود ندارد.
- سند ملکی: سندی است که مالکیت خصوصی فرد یا شخصی خاص را نشان می‌دهد و امکان خرید، فروش و انتقال مالکیت وجود دارد.
۳. آیا می‌توان در زمین اوقافی ساخت‌وساز کرد؟
ساخت‌وساز در زمین‌های اوقافی به‌طور کلی امکان‌پذیر نیست، مگر اینکه تغییرات خاصی در هدف وقف و مجوزهای مربوطه صادر شود.
۴. آیا خرید و فروش املاک اوقافی ممکن است؟
خرید و فروش املاک اوقافی ممکن نیست، زیرا این املاک به‌طور دائم به نفع سازمان‌های خاص وقف شده‌اند.
۵. چرا شناخت تفاوت سند اوقافی و سند ملکی ضروری است؟
شناخت این تفاوت به دلیل مسائل حقوقی، مالیاتی و قانونی بسیار مهم است. در صورتی که املاک اوقافی به‌طور اشتباه به‌عنوان ملکی در نظر گرفته شوند، مشکلات حقوقی جدی می‌تواند پیش آید.
۶. آیا سند اوقافی قابل انتقال است؟
سند اوقافی قابل انتقال به افراد دیگر نیست، زیرا این املاک برای استفاده‌های خاص وقف شده‌اند.
۷. چه اقداماتی باید برای خرید زمین اوقافی انجام داد؟
خرید زمین اوقافی به دلیل محدودیت‌های قانونی امکان‌پذیر نیست، بنابراین باید از خرید چنین املاکی خودداری کرد.
سلام
میشه تو زمین وقفی تجاری ساخت
سلام دوست عزیز
به طور کلی در زمین‌های وقفی نمی‌توان بدون مجوز ساخت‌وساز انجام داد، و ساخت ملک تجاری نیز معمولاً امکان‌پذیر نیست، مگر اینکه تغییر کاربری با مجوزهای قانونی و از سوی سازمان اوقاف صادر شود. در غیر این صورت، ساخت‌وساز در زمین‌های وقفی تخلف محسوب می‌شود.
موقع خرید زمین چجوری باسد تشخیص بدم زمین اوقافی هست یا خیر؟
سلام دوست عزیز
برای تشخیص اینکه زمین اوقافی است یا خیر، باید از اداره اوقاف، شهرداری یا اداره ثبت اسناد استعلام بگیرید. همچنین، در سند رسمی ممکن است عبارت “وقف” ذکر شده باشد.